เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่เลา

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่เลา – แม่แสะ
จังหวัดเชียงใหม่และจังหวัดแม่ฮ่องสอน

ประวัติความเป็นมา

เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2539 ได้ประกาศในพระราชกิจจานุเบกษา ให้เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่เลา – แม่แสะ ครอบคลุมพื้นที่ 2 จังหวัด คือ จังหวัดเชียงใหม่ และจังหวัดแม่ฮ่องสอน พื้นที่อยู่ในเขตอำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ บริเวณพื้นที่ดินป่าแม่แตง อยู่ในท้องที่ ตำบลเมืองก๋าย ตำบลป่าแป๋ อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ และบริเวณที่ดินป่าแม่ปายฝั่งซ้ายตอนบน ในท้องที่ตำบลแม่ฮี้ ตำบลเมืองแปง ตำบลโป่งสา อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน มีพื้นที่รวมทั้งหมด 321,250 ไร่ หรือ 514 ตารางกิโลเมตร สถานที่ตั้งและอาณาเขต

ทิศเหนือ จรด น้ำแม่ปาย (เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าลุ่มน้ำปาย) และอุทยานแห่งชาติห้วยน้ำดัง

ทิศตะวันออก จรด ป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่แตงจังหวัดเชียงใหม่ และพื้นที่โครงการหลวงดอยม่อนเงาะ

ทิศตะวันตก จรด ห้วยแม่สา (พื้นที่เตรียมการประกาศอุทยานแห่งชาติขุนขาน)

ทิศใต้ จรด แนวเขต อำเภอสะเมิง จังหวัดเชียงใหม่ ภูมิประเทศ

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่เลา – แม่แสะ มีสภาพภูมิประเทศเป็นภูเขาสูงชัน ความสูงจากระดับน้ำทะเล ตั้งแต่ 650 – 2,005 เมตร มีถนนสาย 1095 (แม่มาลัย – ปาย)ผ่านในพื้นที่ด้านทิศตะวันออกเป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร คือเป็นขุนน้ำแม่เลา ขุนน้ำแม่แสะ และขุนน้ำห้วยแม่สา ในเขตอำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน ภูมิอากาศ

ฤดูกาลแบ่งออกเป็น 3 ฤดู คือ

1. ฤดูหนาว เริ่มเดือน พฤศจิกายน – กุมภาพันธ์ อุณหภูมิ 5 – 10 องศาเซลเซียส บางครั้งอาจลดลงเหลือ 1 - 5 องศาเซลเซียส ในตอนกลางวัน 15 – 20 องศาเซลเซียส

2. ฤดูร้อน เริ่มตั้งแต่ปลายเดือน กุมภาพันธ์ – ต้นเดือน พฤษภาคม แต่ไม่ร้อนจัด

3. ฤดูฝน เริ่มตั้งแต่เดือน พฤษภาคม – พฤศจิกายน ฤดูฝนจะยาวนานกว่าทุกฤดู ทำให้อากาศชุ่มชื้น และมีน้ำไหลตลอดปี น้ำฝนมีปริมาณเฉลี่ยทั้งปีระหว่าง 1,332.1 – 1,828.7 มิลลิเมตร ชนิดป่าและพรรณไม้

ชนิดป่าแตกต่างกันออกไปตามลักษณะความสูงของพื้นที่ จำแนกได้ดังนี้ คือ

1. ป่าดิบชื้น พบบริเวณริมห้วยใหญ่ มีน้ำไหลตลอดปี เช่น ห้วยแม่ยะ ห้วยแม่เลา ห้วยแม่สา ห้วยแม่จอก มีไม้ขนาดใหญ่ และกล้วยไม้ป่าชนิดหายากหลายชนิด เช่น ไทร กฤษณา ตงขี้มอด กุ่มน้ำ ไก๋แดง ไคร้น้ำ

2. ป่าดิบเขา พบโดยทั่วไปตามภูเขาสูงตั้งแต่ระดับทะเล ตั้งแต่ 800 เมตรขึ้นไป ไม้ชั้นล่างพวกต้นเมี่ยงและพวกหญ้าต่าง ๆ พรรณไม้ที่พบ เช่น กระทุ่มนา กัดลิ้น ก่อขาว กำลังเสือโคร่ง ตะคร้ำ เปล้าใหญ่

3. ป่าเบญจพรรณพบบริเวณตอนใต้ของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าและทางด้านทิศเหนือติดต่อกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าลุ่มน้ำปาย พบไม้สัก พรรณไม้ที่พบ เช่น กระบอก เก็ดแดง เก็ดดำ ตะคร้อ ตะแบกใหญ่ ติ้วขาว เพกา

4. ป่าสนเขาและป่าเต็งรัง พบตอนบนของพื้นที่ที่มีความสูงมาก ๆ ตามเทือกเขา เป็นสนสองใบ สนสามใบ เต็ง-รัง พบพรรณไม้ เช่น ก่อเงาะ ก่อแงะ ก่อแพะ เต็ง(แงะ) ทองกวาว มะตูม ยางนา ยางพลวง สัตว์ป่า

พบสัตว์ป่าหลายชนิดทั้งสัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าคุ้มครอง สำหรับสัตว์ป่าสงวนมี 2 ชนิด คือ กวางผา และเลียงผา พบบริเวณยอดดอยม่อนเลี่ยม นอกจากนี้ในพื้นที่ยังสำรวจพบสัตว์สงวนหลายชนิด ซึ่งเป็นสัตว์ที่พบในป่าธรรมชาติได้ยากในปัจจุบัน เช่น เต่าปูลู ไก่ฟ้าหางลายขวาง ชะนี ลิง ที่สำคัญพบร่องรอยช้างป่า สำหรับสัตว์ป่าชนิดอื่นสำรวจพบ คือ กวางป่า อีเก้งหรือฟาน หมีหมาหรือหมีคน ลิงวอก นกแซงแซวหางปลา นกกระรางคอดำ จุดเด่นที่น่าสนใจ

เขตรักษาพันธ์สัตว์ป่าแม่เลา - แม่แสะ มีน้ำตกน้อยใหญ่ที่สวยงามอยู่ในพื้นที่ เช่น น้ำตกแม่ลา และน้ำตกแม่ยะ และเนื่องจากสภาพพื้นที่เป็นภูเขาสลับซับซ้อน ในช่วงฤดูหนาวหากขึ้นไปอยู่บนพื้นที่สูงจะพบว่ามีทะเลหมอกที่สวยงามปกคลุมอยู่ที่พื้นล่าง และโดยเฉพาะอย่างยิ่งเส้นทางสายแม่มาลัย - ปาย เป็นเส้นทางที่เวียนวนขึ้นภูเขาสูงทำให้เห็นทิวทัศน์สองข้างทางอย่างสวยงามเป็นที่นิยม พื้นที่เขตรักษาพันธ์สัตว์ป่า อยู่ติดกับอุทยานแห่งชาติห้วยน้ำดัง ซึ่งมีสถานที่ท่องเที่ยวสวยงามและน่าสนใจ เช่น น้ำพุร้อนโป่งเดือด และทะเลหมอก เส้นทางคมนาคม

สำนักงานเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่เลา - แม่แสะ ตั้งอยู่ที่บ้านแม่เลา หมู่ 5 ตำบลป่าแป๋ อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ ริมทางหลวงแผ่นดินสายแม่มาลัย-ปาย (หมายเลข 1095) กิโลเมตรที่ 40 มีรถประจำทางสายเชียงใหม่-อำเภอปาย วิ่งผ่านตลอดทั้งวัน สถานที่ติดต่อ

สำนักงานเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแม่เลา-แม่แสะ ตั้งอยู่ที่บ้านแม่เลา หมู่ 5 ตำบลป่าแป๋ อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ 50150