เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาเขียว-เขาชมภู่

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาเขียว-เขาชมภู่
จังหวัดชลบุรี

ประวัติความเป็นมา

แต่เดิมเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาเขียว-เขาชมภู่เป็นป่าสงวนแห่งชาติ อยู่ในความดูแลของป่าไม้เขตศรีราชา ต่อมากรมป่าไม้ได้จัดตั้งฝ่ายจัดการสัตว์ป่า กองบำรุงขึ้น จึงได้ร่วมมือกับสมาคมต่าง ๆ อาทิ นิยมไพรสมาคม สนับสนุนให้ป่าเขาเขียวและเขาชมภู่ซึ่งเป็นป่าผืนสุดท้ายของจังหวัดชลบุรีให้เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า กรมป่าไม้จึงได้ดำเนินการประกาศให้ป่าเขาเขียว-เขาชมภู่เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาเขียว-เขาชมภู่ โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษาเล่มที่ 91 ตอนที่ 114 เมื่อวันที่ 2 กรกฎาคม 2517 ครอบคลุมพื้นที่ ตำบลหนองรี ตำบล หนองข้างคอก อำเภอเมือง ตำบลบางพระ ตำบลหนองน้ำขาว อำเภอศรีราชา และ ตำบลหนองซ้ำซาก ตำบลบ้านบึง ตำบลคลองกิ่ว อำเภอบ้านบึง จังหวัดชลบุรี ปัจจุบันมีเนื้อที่รวม 90,437.5 ไร่

ลักษณะภูมิประเทศ

พื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาเขียว-เขาชมภู่มีลักษณะเป็นเทือกภูเขาสูงชัน แบ่งออกเป็น 2 ส่วน ยอดเขาที่สูงที่สุดคือ เขาเขียว มีความสูงจากระดับน้ำทะเล 789 เมตร และอีกยอดหนึ่งเตี้ยกว่าเรียกว่า เขาชมภู่ สภาพโดยทั่วไปประกอบด้วยป่าดงดิบแล้ง ป่าดงดิบชื้น และป่าเบญจพรรณ คิดเป็น 80% ของพื้นที่ทั้งหมด และเป็นต้นกำเนิดของลำน้ำหลายสายที่ไหลไปรวมกันในอ่างเก็บน้ำบางพระซึ่งเป็นแหล่งน้ำจืดที่ใหญ่ที่สุดของภาคตะวันออก และอ่างเก็บน้ำ หนองคล้อ อ่างเก็บน้ำทั้งสองแห่งสามารถหล่อเลี้ยงจังหวัดชลบุรีได้ทั้งหมด

ลักษณะภูมิอากาศ

สภาพภูมิอากาศโดยทั่วไปเป็นแบบร้อนชื้น มี 3 ฤดู คือ

1. ฤดูฝน เริ่มจากเดือนมิถุนายน ถึงเดือนตุลาคม ปริมาณของน้ำฝนในแต่ละปีขึ้นอยู่กับอิทธิพลของลมมรสุมชายฝั่งตะวันออก

2. ฤดูหนาว เริ่มจากเดือนพฤศจิกายน ถึงเดือนกุมภาพันธ์

3. ฤดูร้อน เริ่มจากเดือนมีนาคม ถึงเดือนพฤษภาคม

ชนิดป่าและพรรณไม้

สภาพของป่าโดยทั่วไปแบ่งออกเป็น 3 ลักษณะ คือ

1. ป่าเบญจพรรณ อยู่บริเวณตอนล่าง สภาพของป่าเปลี่ยนแปลงไปตามฤดูกาล ไม้ที่พบได้แก่ ประดู่ แดง มะค่าโมง มะขามป้อม โมก มะกอก ไผ่ไร่ ฯลฯ

2. ป่าดิบแล้ง พบเป็นบางแห่งใกล้ลำห้วย พันธุ์ไม้ที่สำคัญได้แก่ กระบก สมพง ตะแบก ฯลฯ

3. ป่าดิบชื้น เป็นสภาพป่าที่แท้จริงของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาเขียว-เขาชมภู่ ขึ้นอยู่แน่นทึบ กินเนื้อที่ประมาณ 80 % พันธุ์ไม้ที่สำคัญได้แก่ ชิงชัน ตะเคียน ยาง ตาเสือ มะค่า ฯลฯ

สัตว์ป่า

สภาพของป่าอุดมสมบูรณ์ไปด้วยพรรณไม้นานาชนิด มีทุ่งหญ้า แหล่งน้ำและแหล่งอาหารของสัตว์ป่า จึงมีสัตว์ป่าอาศัยอยู่อย่างชุกชุม ได้แก่ กวาง ค่าง กระต่าย กระรอก หมูป่า เก้งไก่ป่า อีเห็น กระจง ชะมด เม่น และนกป่านานาชนิด

จุดเด่นที่น่าสนใจ

น้ำตกชันตาเถร เกิดจากต้นน้ำลำธารของป่าเขาเขียว ประกอบไปด้วยน้ำตกรวม 3 ชั้น ตามลำธารพบเห็นกล้วยไม้ป่าและดอกไม้ป่าอยู่ทั่วไป ทำให้บรรยากาศร่มรื่นเย็นสบาย เหมาะแก่การพักผ่อนและศึกษาหาความรู้ทางธรรมชาติ

น้ำตกเขาชมภู่ เป็นน้ำตกที่เกิดจากเทือกเขาชมภู่ มีความสวยงามตามธรรมชาติมาก แต่การเดินทางยังไม่สะดวกจึงมีผู้เข้าไปถึงน้อย

น้ำตกอ่างช้างน้ำ เกิดจากต้นน้ำของป่าเขาเขียว เป็นน้ำตกที่เหมาะที่จะไปพักผ่อนและศึกษาหาความรู้ทางธรรมชาติอีกแห่งหนึ่ง

หินโหม่ง เป็นก้อนหินผาก้อนใหญ่ที่อยู่บนยอดเขาเขียว บริเวณโดยรอบเป็นที่ราบทุ่งหญ้า เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่านานาชนิด มีแหล่งน้ำแหล่งอาหารที่อุดมสมบูรณ์ ใช้เวลาเดินทางจากตีนเขาถึงยอดโหม่งประมาณ 5 ชั่วโมง

หินเรียง อยู่เกือบถึงยอดเขาเขียว เป็นหินเรียงต่อกันเหมือนกำแพงยาวประมาณ 10 เมตร ชาวบ้านบริเวณนั้นถือว่าเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์

การเดินทาง

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาเขียว-เขาชมภู่อยู่ใกล้กรุงเทพฯ มีเส้นทางคมนาคมสะดวก จากกรุงเทพฯ ไปตามถนนสายบางนา-ตราด ถึงจังหวัดชลบุรี จากจังหวัดชลบุรีเดินทางต่อไปได้ 2 เส้นทาง คือ

1. ไปตามเส้นทางสายบางนา-ตราด ผ่านตลาดหนองมนถึงตลาดบางพระ เลี้ยวซ้ายเข้าทางคอเขาบางพระ เข้าสู่ถนนสายรอบอ่างเก็บน้ำบางพระ ประมาณ 8 กม. ถึงที่ตั้งสำนักงานเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาเขียว-เขาชมภู่ซึ่งตั้งอยู่ทางซ้ายของถนน ระยะทางประมาณ 120 กม.

2. ไปตามถนนตัดใหม่สายชลบุรี-พัทยา ถึงหลักกิโลเมตรที่ 17 เลี้ยวขวาแยกเข้าวัด ตะโป ไปตามถนนประมาณ 3 กม. ถึงที่ทำการเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาเขียว

สิ่งอำนวยความสะดวก

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาเขียว-เขาชมภู่ มีบ้านพักรับรองพร้อมเครื่องนอนที่สามารถจะรับนักท่องเที่ยวและผู้รักในธรรมชาติเข้าใช้สถานที่พักได้ครั้งละไม่เกิน 10 คน นอกจากนี้ยังมีหน่วยฯ ของเขตฯ อีก 7 หน่วย ที่จะสามารถรับนักท่องเที่ยวได้ไม่เกินหน่วยละ 6-8 คน ทั้งนี้ ผู้ที่พักตามหน่วยต้องเตรียมเครื่องนอนเอง ทุกหน่วยที่นักท่องเที่ยวไปขอใช้พักแรมสามารถติดต่อกับสำนักงานเขตฯ ทางวิทยุสื่อสารได้ตลอดเวลา

สถานที่ติดต่อ

1. กองอนุรักษ์สัตว์ป่า กรมป่าไม้ โทร. 5614292-3 ต่อ 706, 707

2. สำนักงานเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาเขียว-เขาชมภู่ อ่างเก็บน้ำบางพระ อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี โทรศัพท์ป่าไม้เขตศรีราชา (038) 311234 (ติดต่อทางวิทยุสื่อสาร 157)