การแสดงโขน เรื่อง รามเกียรติ์ ชุด องคตยศยง

[bamboo]

เปิดฉากแรก

[bamboo]

องค์ที่หนึ่ง ชาติกำเนิด

[bamboo]

พญาพาลีผู้ครองนครขีดขิน มีมเหสีชื่อนางเทพดารา กำลังออกว่าราชกาล ณ.ท้องพระโรง ทันใดนั้นก็เหลือบไปเห็นยักษ์ตนหนึ่งอุ้มสตรีข้ามหัว

[bamboo]

ด้วยความโกรธจึงเข้าต่อสู้และชิงนางมาได้
นางนั้นคือนางมณโฑ ยักษ์คือทศกณฐ์
และพาลีก็ได้นางมณโฑเป็นเมืยอีกคน ทั้งที่มีนางเทพดาราเป็น มเหสี

[bamboo]

ทศกัณฐ์สู้ไม่ได้จึงหนีมาหาพระฤษ๊โคบุตรผู้เป็นอาจารย์ เพื่อให้ช่วยเหลือ โดยให้ฤษีโคบุตรไปบอกฤษีอังคตผู้เป็นอาจารย์ของพาลี ให้พาลีคืนนางมณโฑให้แก่ตน 
พระฤษ๊โคบุตรรับปาก และให้ทศกัณฐ์กลับไปกรุงลงกาแล้วจะนำนางมณโฑกลับไปคืนยังกรุงลงกา

[bamboo]

เมื่อพระฤษ๊โคบุตรไปเจรจา พระฤษีก็ยินดีที่ขะช่วยเหลือ ด้วยเห็นว่าเป็นเรื่องที่ไม่ถูกต้อง
ทั้งสองจึงพากันไปหาพาลีเมืองขีดขิน

[bamboo]

พระฤาษีโคบุตร และพระฤาษีอังคต อาจารย์ของพระยาพาลี ไปช่วยไกล่เกลี่ย จนพระยาพาลียอมคืนนางมณโฑให้ทศกรรฐ์

[bamboo]

แต่ขณะนั้น นางมณโฑท้องได้ 6 เดือนกว่าแล้ว พระฤาษีอังคตจึงผ่าเอาทารกออกไปใส่ไว้ในท้องแพะ ส่วนนางมณโฑ ได้นำกลับไปคืนทศกรรฐ์ ต่อมาจนถึงเวลาพระฤาษีอังคตได้แหวะท้องแพะ เอาทารกออกมา ตั้งนามว่าองคต แล้วนำไปให้พระยาพาลี

[bamboo]

วันหนึ่งทศกัณฐ์รู้ข่าวการทำพิธีสรงน้ำขององคต ด้วยความแค้นจึงเดินทางไปยังโรงพิธีริมฝั่งแม่น้ำยมุนา

[bamboo]

ที่โรงพิธีริมฝั่งแม่น้ำยมุนา

[bamboo]

ทศกัณฐ์จึงแปลงกายเป็นปูยักษ์คอยอยู่ใต้น้ำเพื่อรอฆ่าองคตขณะทำพิธีสรง

[bamboo]

แต่พาลีรู้ทันจึงจับตัวมาได้และผูกมัดจนแน่น แล้วให้องคตลากเล่นนานอยู่ 7 วันจึงค่อยปล่อยตัวไป สร้างความบอบช้ำและอับอายแก่ทศกัณฐ์เป็นอย่างมาก

[bamboo]

ฉากหน้าประตูเมือง
       องคตได้รับบัญชาจากพระรามให้มาเป็นทูตเจรจาความเมืองกับทศกัณฐ์

[bamboo]

เมื่อเดินทางมาถึงประตูเมืองลงกา องคตจะเข้าเมืองแต่ถูกห้ามไม่ให้เข้า องคตจึงพังประตูเมืองเข้าไป

[bamboo]

ฉากท้องพระโรงกรุงลงกา
      ทศกัณฐ์ประทับว่าราชกาลอยู่ องคตเข้ามายังท้องพระโรง แล้วแผงฤทธิ์ขนดหางเป็นแท่นที่นั่งเท่าทศกัณฐ์